İstanbul Havalimanı ile İlgili Doğru Bilinen 11 Yanlış
Atatürk Havalimanı’nın o uzun kuyruklarında birçoğumuz beklemişizdir... Rötar yapan uçaklar, yoğun hava trafiği ve daha birçok etken göz önünde bulundurulduğunda; 1953 yılında hizmete açılan bu havalimanının artık İstanbul’un kapasitesine yetmediği görülüyordu. Yani kısaca İstanbul’un çağın dinamiklerine göre tasarlanmış daha yüksek kapasiteli bir havalimanı ihtiyacı olduğu belliydi… ✈✈
Tabii bu havalimanını yapılışı ile birlikte bir takım söylentiler de oluşmaya başladı. İşte; İstanbul Havalimanı ile İlgili Doğru Bilinen 11 Yanlış:
1. “İstanbul Havalimanı’nda meteoroloji radarı yokmuş…” 🛰
Doğrusu: Aslında uluslararası bir havalimanında öncelikli olan havalimanı kategorisine göre yerleştirilmesi gereken meteorolojik sensörlerdir. Bu sensörler de İstanbul Havalimanı’nda CATIII (Kategori 3) operasyonuna uygun bir sekilde tesis edilmiş bulunuyor. Bu sensörlerin bilgisi uluslararası olarak, havacılık kurallarına göre yayınlanmaktadır.
Ayrıca meteorolojik verilerin, ne şekilde yayınlanması gerektiği uluslararası standartlarda belirtilir ve bunların sağlanması havalimanının operasyonu için yeterlidir. İstanbul Havalimanı’nda da bu yeterlilikler mevcut.
Bunun yanı sıra meteorolojik tahminler ve geniş alanların hava durumu bilgisinin oluşturulduğu C-Band meteorolojik radarlar tüm Türkiye’yi kaplayacak şekilde kurulmuş durumdadır. Bu radar ağı içerisinde havalimanını kaplayan 3 C-Band radar bulunmaktadır. Bu konuda MGM’nin web sayfasından daha detaylı bilgi alınabilir.
2. “İstanbul Havalimanı’nda pistler çok eğimliymiş. Uçaklar eğim yüzünden çok fazla duruyor ve frenleri çok fazla ısınıyormuş.” 🛫
Doğrusu: İstanbul Havalimanı’nın pist ve taksi yollarında eğim oranı; uçak tipleri, operasyon durumu, görüş durumu, drenaj durumu gibi birçok teknik konuya göre Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) belirlediği “boyuna eğim” limitlerine göre tespit edilip, simülasyonu yapıldıktan sonra uygulanmıştır. Pistlere ait boyuna eğim oranları ICAO kuralları gereği pistin başında ve sonunda %0.8’i, pistin ortasında %1.25’i, genel ortalama olarak da %1’i geçmemelidir. Taksi yollarında boyuna eğim oranları ICAO kuralları gereği %0 - %1.5 arasında olmalıdır. İstanbul Havalimanı’nda pist ve taksi yollarında tespit edilen ve uygulanan tüm eğimler Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) operasyonel standartlarının içindedir.
3. “İstanbul Havalimanı’nın yatırım bedeli 30 milyar Euro’ymuş.” 💶
Doğrusu: 4 fazda tamamlanacak olan İstanbul Havalimanı’nın 1. Fazı 29 Ekim 2018 tarihinde bitmiş ve kullanıma açılmıştır. Faz 1’in inşaat yatırım maliyeti ise 7,5 milyar Euro tutmuştur.
Tüm fazların toplam inşaat yatırım bedeli ise 10,25 milyar Euro’dur.
4. “İstanbul Havalimanı’nda yemek yenecek çok az yer var, olanlar da çok pahalı.” 🍔🍕🌯
Doğrusu: İstanbul Havalimanı’nda her kesime hitap edecek birçok yeme - içme alanı bulunmakta. Yaklaşık 32.000 m²’ye yayılan alan içerisinde yolcular simitten pideye, Michelin yıldızlı şeflerin hamburgerlerinden hafif atıştırmalıklara kadar birçok farklı fiyatta seçeneğe kolaylıkla ulaşabiliyor.
5. “İstanbul Havalimanı’nda taksi süreleri çok uzun, 1 saat taksi süresi varmış.” 🕑
Doğrusu: İstanbul Havalimanı’nda ortalama taksi süreleri 16-25 dakika arasında değişmektedir. Bu süre Atatürk Havalimanı'nda 20,5 dakikaydı.
Bu süre dünyanın birçok noktasında da buna yakın değerlerde seyrediyor. Örneğin; Londra / Heathrow’da 21,5 dk, Montreal/Dorval’de 26,2 dk, New York’ta 28,2 dakikadır.
6. “İstanbul Havalimanı’nın pistinde alttan ısıtma yokmuş.” 🌡
Doğrusu: Pist ısıtması iklim kuşağımızdaki hiçbir ülkede, hiçbir havalimanında yok. Hatta dünyanın en soğuk ve en yoğun kar yağışının olduğu bölgelerde örneğin Alaska’da bile yoktur. İstanbul Havalimanı’nda kar koşullarına karşılık havalimanı destek hizmetlerinde görevli özel eğitimli operatörler ve en üst seviyedeki araçlar ile pistlere anlık müdahalede bulunmaktadırlar.
7. “İstanbul Havalimanı’nda rüzgar nedeniyle uçaklar inemiyormuş.” 🌪
Doğrusu: Rüzgar konusunda çalışmalar, 2013 yılındaki İstanbul’un yeni havalimanı ihalesinden sonra yüklenici firma bünyesinde yapılmaya başlanmıştır. Ölçümler saha içindeki değişik bölgelere kurulan dört adet meteoroloji istasyonunda sürekli yapılmaktadır.
Rüzgara ilişkin elde edilen veriler doğrultusunda, seçilmiş olan Kuzey - Güney pist yönlerine göre havalimanı, 13 knot bazına göre pistlerin kullanım oranı %95-97, 20 knot’a göre ise %99’dur.
8. “İstanbul Havalimanı’nda kuşlardan dolayı uçuş güvenliği risklidir.” 🐦
Doğrusu: Dünyada doğrudan ana göç yollarının üzerinde çok sayıda havalimanı bulunmaktadır. Bunlara JFK, Ben Gurion, Chicago, Salt Lake City, Vancouver Havalimanı, Portland Havalimanı, Burgaz Havalimanı, Kopenhag Havalimanı, İstanbul Atatürk Havalimanı, İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı örnek olarak verilebilir.
İstanbul Havalimanı ile ilgili ise dünya çapındaki uzmanlar, teknoloji üreticileri, akademisyenler ile görüşülmüştür. Ayrıca 12 km genişliğinde bir proje sahasını tam genişlikte tarayacak, 5 yıldır ilkbahar-sonbahar sezonları için kuş radar sistemleri ile de desteklenecek şekilde detaylı kuş gözlem çalışmaları yapılmış, yaban hayatı yönetim programı da tüm yapılan araştırma ve çalışmaların ışığında uluslararası standartlarda yapılandırılmıştır. Bu çalışmalarla birlikte, uçuş güvenliği için önlemler maksimum düzeyde alınmaktadır.
9. “İstanbul Havalimanı’na ulaşmak çok uzakta olduğu için imkansız.” 🚗
Doğrusu: Dünya geneline bakıldığında havalimanları hep şehrin dışında konumlandırılıyor. İstanbul Havalimanı da Avrupa yakasında Karadeniz kıyısında Çatalca - Göktürk - Arnavutköy kavşağında ve Tayakadın ile Akpınar köyleri arasında yer alıyor.
İETT ve Havaist’le şehrin birçok noktasından İstanbul Havalimanı’na günün her saatinde ulaşım mümkün. Ayrıca taksi ve özel araçlarla da kolay ulaşım imkanı sağlanıyor. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu’na da bağlantısı bulunuyor.
Bakıldığında İstanbul Havalimanı, Avrupa Yakası’nda Levent’ten 36 km (Ortalama 35 dakika), Taksim’den 40 km (Ortalama 41 dakika), Anadolu Yakası‘nda Üsküdar’dan 47 km (Ortalama 45 dakika) ve Kadıköy’den 52 km (Ortalama 54 dakika) uzaklıkta yer alıyor.
10. “İstanbul Havalimanı bitmeden açıldı, hala inşaatı devam eden pistler vs var.” 🛬
Doğrusu: İstanbul Havalimanı projesinin toplamda 4 fazda tamamlanması planlanmıştır. 29 Ekim 2018 itibariyle ana terminal binası, 90 milyon yolcu kapasitesi, 2 ana 2 yardımcı pisti, hava trafik kontrol kulesi ve yardımcı binalarını kapsayan 1. Faz’ı tamamen bittikten sonra hizmete alınmıştır.
11. “İstanbul Havalimanı’nın ihale şartnamesine göre; 1 Ocak 2017’den itibaren devlete yıllık 1 milyar 45 milyon Euro kira ödenmesi gerekiyordu. 2019 yılına kadar bu kira ödenmedi. Devletin zararı 3,5 milyar Euro…”
Doğrusu: İstanbul Havalimanı’nda uygulama sözleşmesine göre kira ödemeleri, ilk işletme yılının son ayında işletici firmaya fatura edilmekte, izleyen yılın ilk ayının son iş gününde ödenmektedir. Bu doğrultuda ilk kira ödemesinin 31 Ocak 2020 tarihinde yapılması gerekmektedir.
Ayrıca 25 yıllık işletme süresi boyunca toplamda ödenmesi gereken kira bedeli sabittir. Bu ödemelerin başlama tarihi toplam ödenmesi gereken kirayı değiştirmemektedir. Bu yüzden devletin belirtilen şekilde zarar etmesi söz konusu değildir.